پیش از هرچیز، از تمامی دنبالکنندگان صفحه سپاسگزاریم که در تمام ایام گذشته از این طریق پیگیر گزارشهای ما بودهاند.
ما در صفحه گزارش جنگ به خوبی به این امر واقفیم که پوشش مستمر اخبار با محوریت رنج غیرنظامیان در بلند مدت، سعه صدر و تحمل بالای مخاطبین را طلب میکند. این صبر را همواره ارج گذاشتهایم و فرصت را در اینجا مغتنم میشماریم تا اگر با انتشار گزارشها، گاه موجبات آزردگی خاطر خوانندگان را فراهم آوردهایم، طلب بخشش کنیم.
همانگونه که مخاطبان دیرین ما در جریان هستند، این صفحه از ابتدای تاسیس، خط مشی و رویهی ثابتی را دنبال کرده است که روح آن در مطالب و گزارشهای منتشر شده منعکس است. با این وجود وظیفهی خود میدانیم که به منظور شفافیت بیشتر و همچنین پاسخ به پرسشهائی که ممکن است نسبت به نحوه عملکرد و اهداف فعالیت صفحه وجود داشته باشد، مرامنامهی خود و سپس صورتی از قوانین حاکم بر گزارشهای صفحه را به شکلی مدون منتشر سازیم.
گزارش جنگ؛ مرامنامه و اهداف
راهاندازی صفحه گزارش جنگ تلاشی است از سوی ما، به عنوان جمعی از ایرانیان مستقل، جهت انجام حداقل وظیفه انسانی و مسئولیت تاریخی در قبال یکی از مصیبتبارترین وقایع بشری قرن ۲۱ در کشور سوریه.
از نگاه ما، در به وجود آمدن و عمیقتر شدن بحران سوریه بسیاری از کشورهای منطقه و قدرتهای جهانی دخالت داشتهاند. در زمرهی این حکومتها نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان بزرگترین حامی منطقهای حکومت بشار اسد نقشی مهم ایفا کرده است. با در نظرگرفتن این اصل، معتقدیم در قبال این نقش، بر دوش هر فرد عضو جامعهی ایران مسئولیتی قرار دارد.
بر این باوریم که اگر حتی تمامی مردم ایران و جامعهی مدنی کشور پیرامون مسئلهی نقش ایران در بحران سوریه سکوت کنند تکلیف انسانی از ما ساقط نخواهد شد. از این جهت، توان خود را در این مسیر به کار گرفتهایم تا وضعیت انسانی مردم سوریه را در سالهای جنگ منعکس سازیم و در این میان تمرکز اصلی خود را بر نقش حکومت ایران در این منازعه و تبعات آن قرار دادهایم.
از آن رو که مسئله سوریه بزرگترین فاجعهی بشری معاصر ماست، ما به عنوان مخالفان مداخله نظامی نامشروع، به حکم شرافت انسانی، به حکم ایرانی بودن و به حکم جان مردمان سوری، توان محدود خود را صرف نشان دادن رنج تحمیلی بر آنان و ابعاد جنگ ایران در سوریه میکنیم. در این راستا تلاش برای بازتاب واقعیات جنگ را وظیفهای بر عهدهی خود میدانیم و از انجام آن مضایقهای نداریم.
پیگیری و حساسیت عمده پیرامون نقش ایران، نافی به رسمیت شناختن نقش دیگر قدرتهای منطقهای و جهانی در این مناقشه نیست. در زمانهی حاضر که منطقه خاورمیانه بدل به صحنهی جنگهای نیابتی شده و تروریسم دولتی و غیردولتی کشتار گستردهی غیرنظامیان در سوریه، عراق، یمن و دیگر کشورها را رقم زده است، ما به عنوان کسانی که دغدغهی حقوق اولیه و گمشدهی انسانی مردمان جنگزده را داریم، معتقدیم هیچ جنایتی، جنایت دیگر را موجه نمیسازد و هرگونه نقض حقوق انسانی توسط فرد، گروه یا دولتی، نباید و نمیتواند زمینهساز و توجیهگر موردی مشابه از سوی دیگر قلمداد شود.
متدولوژی؛ ساز و کار اعتباریابی و صحتسنجی اخبار
دغدغهی اصلی ما در تهیه و انتشار اخبار در صفحه گزارش جنگ، اعتبار آنهاست. تامین تحقق پیوستهی این مهم امکانپذیر نبوده است مگر به مدد برقرار کردن مکانیزم چندلایه جهت یافت و صحتسنجی اخبار.
در تلاش برای بازتاب واقعیت، کوشش ما این بوده است که تا حد ممکن به حوادث نزدیک شویم و به دور از عملکرد دستگاههای تبلیغاتی طرفهای مختلف درگیر، از منابع دست اول (نظیر سازمانهای خیریه و امدادرسان و درمانگاههای میدانی در شهرها تا فعالین ساکن روستاها و شهرهای سوریه و نظامیان و شبهنظامیان در حال جنگ در خاک این کشور) در تلاش بودهایم تا حقیقت رخ داده را در دسترس عموم قرار دهیم. تمامی تصاویر، اعلامیهها و ویدئوها از نظر مکان و زمان مربوط با مطلب درجشده هستند و این باعث خوشوقتی ماست که در تمام مدت فعالیت صفحه گزارش جنگ، این رویهی صحتسنجی توانسته به نحوی موثر عمل کند و جلوی انتشار اخبار تبلیغاتی و کذب را بگیرد. با اینحال اذعان داریم مساله زمانبر بودن فرایند اعتبارسنجی مانع از آن بوده است که بتوانیم کلیهی نیازهای اطلاعاتی مخاطبان را در تمامی زوایای جنگ داخلی برآورده سازیم.
گسترهی پوشش جنگ
صفحه گزارش جنگ ادعا نمیکند که میتواند تمامی گسترهی جبهههای جنگ داخلی سوریه را زیر پوشش ببرد؛از این جهت که این مساله با توجه به امکانات محدود ما از روز نخست امکانپذیر نبوده است. در نتیجه، با حفظ دید انتقادی نسبت به جریان غالب رسانهای در باب مسئله سوریه، تمام تلاش خود را صرف تولید محتوا درباب وقایعی کردهایم که جایی در رسانههای رسمی و غیر رسمی فارسیزبان نداشتهاند و یا از نظر ما به گونهای ناصحیح منعکس میشدهاند.
شناخت وقایع مرتبط با جنگ داخلی سوریه بدون پرداختن به مسئله عراق و نقش ایران در این کشور امکانپذیر نیست، بدین سبب سعی شده است به بحران عراق نیز پرداخته شود، هرچند به دو دلیل ۱- برسرکار بودن دولت «کمابیش» منتخب در آن کشور ۲- تمرکز رسانهها و قدرتهای جهانی برای حل مسئلهی گروه تروریستی داعش و جنگ در عراق؛ با گذشت زمان حجم کمتری به موضوع عراق و تحولات جنگ در این کشور اختصاص داده شده است.
از سوی دیگر به دلیل نقش مهم شبهنظامیان عراقی، پاکستانی، لبنانی و بویژه افغانهای مقیم ایران در پیشبرد جنگ ایران در سوریه، تلاش میشود گزارشات و اطلاعاتی از زوایای حضور و عملکرد این نیروها منتشر شود. پرداختن به شبهنظامیان خارجی وابسته به ایران در صفحه گزارش جنگ تنها منحصر به نقش آنان در میدان جنگ نشده و دامنهی بزرگتری از عضوگیری و نحوهی اعزام آنان تا مسائل مرتبط با حقوق انسانی و تبعات مختلف بهکارگیری آنان را شامل میشود.
بودجه و مسائل مالی
در صفحه گزارش جنگ با تکیه بر اصل حفظ استقلال مالی از روز نخست سعی کردهایم مشی خود را بدون وابستگی و بیآنکه وامدار گروه یا دستهای باشیم پی بگیریم. در تمام مدت تلاش ما بر آن بوده است که در زمینههای مختلف از تالیف، ترجمهی مطالب، تهیه تصاویر، نقشه، نمودار، فیلم و هر عرصه دیگری که بتواند دریچهای به روی فهم بهتر جنگ در سوریه باز کند فعال باشیم. در این مدت کوشش کردهایم بر روی پای خود بایستیم و هر آنچه از ابتدا تا کنون در این صفحه انجام شده است، بدون دریافت کمک مالی از هرگونه نهاد دولتی و غیردولتی و یا بینالمللی بوده است و تلاشمان این است تا علیرغم دشواریها بر همین رویه پایبند و ثابتقدم بمانیم.
در این میان بزرگترین سرمایه و اعتبار صفحه گزارش جنگ، مخاطبین و تمام کسانی بودهاند که بخشی از وقت پر ارزش خود را به ما اختصاص دادهاند.
دایرهی فعالیت و چارچوب عمل در گزارش جنگ داخلی
صفحه گزارش جنگ از گروه مشخصی در جنگ داخلی حمایت نمیکند. آنچه تلاش اصلی ما در این صفحه است، نشان دادن بخش انسانی و مغفول جنگ است، خارج و فرای خوانش رسمی و مسلط رسانهای:
– در بُعد آسیبهای سیستماتیک به غیرنظامیان با انتشار گزارشهائی که در دیگر رسانههای فارسیزبان جائی ندارند؛
– در بُعد امدادرسانی با پرداختن به تلاش نهادهایی که در دل جنگ برای نجات جان انسانها و کمک به پناهجویان میکوشند؛
– در بُعد نظامی با نشان دادن حضور نسلی قربانی که به میادین جنگ کشیده شدهاند و برای فردای آزاد و دموکراتیک کشورشان میجنگند.
– در بُعد سیاست بینالملل، با ترجمه مقالات و بازتاب تلاشهای فعالان سیاسی جهانی در اعمال فشار به حکومتها و مجامع تصمیمگیر برای اتخاذ تدابیر موثر جهت خاتمهی جنگ و پایان نسلکشی.
– در بُعد سیاست ایران، از سویی با انعکاس صداها در مخالفت با مداخلهی نظامی نامشروع و از سوی دیگر تلاش برای جلب توجه افکار عمومی به اعمال و پیامدهای سیاست ایران در سوریه.
در نهایت خواسته، سعی و هدف فعالیت ما، حمایت از هر اقدامی است که منجر به کاهش رنج مردم سوریه شود و آمران و عاملان این مصیبت بشری را پاسخگوی اعمال خود گرداند.
و یقین داریم سرانجام عدالت خواهد آمد.