سارین به مثابه سلاح کشتار جمعی؛ چگونه ارتش بشار اسد کودکان خان‌ شیخون را از پا درآورد؟
عامل شیمیائی سارین، دست‌ساز انسان، مایع در حالت طبیعی با قابلیت تبدیل سریع به بخار، بی‌رنگ، بی‌بو، بدون مزه، ناپایدار در طبیعت، منتشر شونده از راه هوا و حاصل کشف اتفاقی دانشمندان آلمان نازی در دهه ۳۰ میلادی، یکی از سمی‌ترین مواد شیمیایی است که تا کنون شناخته شده است. ۰.۵ میلی‌گرم از سارین ۵۰۰ بار مرگبارتر از سیانور است.
سارین، با ترکیب و سازوکاری مشابه حشره‌کش‌ها موسوم به ارگانوفسفات‌ها، تنها چند ثانیه پس از ورود به بدن قربانی مرکز دستگاه عصبی را درگیر می‌کند و علائم آن ظاهر می‌شود. یک تنفس کافی است تا گاز خود را به درون شش ها برساند و با استفاده از رگ‌های خونی این ناحیه به سرعت به درون ارگان‌ها نفوذ کند. در واقع این ماده با اختلال در عملکرد آنزیمی در بدن که به نام «خاموش‌کننده» مشهور است باعث می‌شود غدد و عضلات بی‌وقفه و پی‌درپی برانگیخته شوند که حالتی شبیه اسپاسم به خصوص در روده‌ها با درد شدید پدید آورده و با فلج کردن عضلات کنار شش‌ها دستگاه تنفسی را از دور خارج می‌کند که این مورد در اغلب موارد موجب خفگی به عنوان عامل نهایی مرگ می‌شود و قربانیان با احساسی شبیه به غرق‌شدگی (به دلیل بسته شدن مجاری تنفسی توسط کف و بزاق) جان می‌دهند.
علائم ثانویه سارین در کسانی که در معرض آن قرار گرفته‌اند عموما با تشنج، فلج عضلانی، نفس‌نفس‌زدن، گشادی مردمک‌ها، سرگیجه، تکرر ادرار،آبریزش بینی و چشم‌ها، اسهال و سردرد ظاهر می‌شود. پادزهر آن داروی ارزان و در دسترس «آنتروپین» است اگر به موقع به فرد در معرض گاز تزریق شود؛ استنشاق ۵۰ میلی‌‌گرم از سارین مصدومین را پیش از آنکه حتی علائم فرصت ظهور پیدا کنند در دو دقیقه می‌کشد. از این حیث سارین دومین ماده مهلک اعصاب پس از ماده موسوم به «ایکس‌وی» است ( برادر ناتنی رهبر کره‌شمالی چندی پیش در فرودگاه مالزی با آن کشته شد)
همان‌طور که در شرح سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی آمده است تولید و استفاده از سارین به عنوان سلاح جنگی به دلیل مرگبار بودن آن از یکی از پیچیده‌ترین و گران‌ترین تکنولوژی‌های تسلیحاتی جهان بهره می‌برد از آنجا که عوامل تهیه‌کننده به دلیل مشکلات نگهداری(تولید گاز خورنده‌ی فلورید هیدروژن) و برای پیشگیری از خطر به هنگام تولید‌ و جابجایی، مواد ابتدایی آن را در موشک حامل در محفظه‌های جدا نگهداری کرده و برنامه‌ به‌گونه‌ای زمانبندی می‌شود که به هنگام لحظه‌ی برخورد موشک به هدف ماده‌های اولیه با دقت نسبت در حد هزارم گرم در محل با هم ترکیب شوند. از این حیث است که ادعای دولت روسیه و سوریه در باب هدف قرار دادن کارخانه شیمیائی و آزاد شدن گاز عامل اعصاب در اثر انفجار به سرعت رد شده است.
*گزارش سازمان‌های بین‌المللی درباره استفاده از گاز عامل اعصاب در حمله به خان‌شیخون در ۴ آوریل ۲۰۱۷:
سازمان بهداشت جهانی: https://goo.gl/dgzMdW / سازمان پزشکان بدون مرز: https://goo.gl/f4b5R3
*بیشتر درباره گاز عامل اعصاب:
سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیائی: https://goo.gl/kbQjjI
سازمان بهداشت جهانی: https://goo.gl/0sn4Mx