ترجمه‌ی مقاله نشریه نیویورک تایمز آمریکا درباره حمله شیمیایی اخیر به خان شیخون و عوامل آن:
«موقعیت دیپلماتیک برای بشار اسد رییس جمهور سوریه روشن به نظر می‌رسید. او با کمک روسیه قدرتش را مستحکم کرده بود، شورشیان به زانو درآمده بودند و ایالات متحده اعلام کرده بود که سرنگون کردن او اولویت او نیست.
پس چرا اسد باید با کشتن تعداد زیادی انسان که بیشترشان کودک بودند با آن‌چه که ترکیه اکنون آن را عامل اعصاب سارین می‌داند همه این‌ها را به خطر می‌انداخت؟ او چرا باید کشنده‌ترین حمله شیمیایی از سال ۲۰۱۳ در حومه دمشق را اکنون به کار ببرد؟ آن حملات در آن زمان تا مرز برانگیختن آمریکا به تلافی نظامی پیش رفتند. و طی یک تغییر جهت حیرت‌انگیز، حملات روز سه‌شنبه باعث واکنش رییس جمهور ترامپ شد: ده‌ها موشک کروز به سوی پایگاه هوایی سوریه شلیک شدند.
یکی از دفاعیات اصلی مطرح شده توسط متحدان و حامیان آقای اسد در انکار این که نیروهای او مرتکب حمله روز سه‌شنبه شدند، آن طور که یک تحلیل‌گر ایرانی به نام مصیب نعیمی به سایت خبری سپوتنیک متعلق به دولت روسیه گفت، این است که چنین حمله‌ای حرکتی دیوانه‌وار محسوب می‌شد. با این حال، تحلیل‌گران می‌گویند که این عملی غیرقابل توضیح نیست بلکه بخشی از یک استراتژی جهت افزایش حملات علیه غیرنظامیان است که به دقت محاسبه شده است.
چندین سال است که، حداقل از زمانی که گلوله‌باران محله‌ها با توپخانه‌‌ها در سال ۲۰۱۲ آغاز شد و سپس با پرتاپ بمب از بالگردها و مدتی بعد جنگنده‌ها ادامه یافت، دولت سوریه سیاستی واحد را درپیش گرفته است: پیروزی تمام‌عیار را از طریق به تباهی کشاندن حداکثری زندگی هر کسی که در نواحی خارج از کنترل آن زندگی می‌کند.
نیروهای دولتی مخالفان شکست خورده را از هر سوی کشور به استان ادلب، جایی که حمله شیمیایی رخ داد، هدایت کرده‌اند. آن‌ها پس از تحمل گرسنگی و خروج از پناهگاه‌هایشان بر اثر بمباران، و تحت توافق‌های تسلیم یک طرفه، توسط اتوبوس به این استان آورده شدند، جایی که گروه‌های وابسته به القاعده حضور دارند و ارتش سوریه از این به عنوان توجیهی برای بمباران بدون توجه به ایمنی شهروندان استفاده می‌کند.
دکتر منذر خلیل، مدیر بهداشت استان ادلب، می‌گوید که چنین اقداماتی افراطی با هدف نمایش دادن مصونیت دولت و تضعیف روحیه دشمنان آن انجام می‌شود. دکتر خلیل می‌گوید: «این باعث می‌شود که ما حس کنیم که شکست خورده‌ایم». لثه‌های او پس از تماس با تعداد زیادی قربانی حملات شیمیایی در روز سه‌شنبه دچار خونریزی شده بود. او ادامه می‌هد «جامعه بین‌المللی در برابر آن چیزی که رخ می‌دهد تنها تماشاگر خواهد بود – و بدون این که کاری کند شاهد این که بمب‌های بشکه‌ای سقوط می‌کنند و راکت‌ها غیرنظامیان، بیمارستان‌ها و امداد شهری را بمباران می‌کنند و کودکان و کارمندان بهداری را می‌کشند.»
بنته شلر، مدیر خاور میانه بنیاد هینریش بول در برلین می‌گوید: «از نظر نظامی نیازی به این کار نیست. اما این باعث گسترش این پیام می‌شود که: شما به حال خود رها شده‌اید. از قوانین بین المللی توقعی نداشته باشید. می‌بینید که [این قوانین] حتی از یک کودک هم محافظت نمی‌کند.»
روز سه‌شنبه در دمشق ولید المعلم وزیر خارجه سوریه روایت شاهدان، خبرگان و رهبران جهانی را مبنی بر این که دولت پشت این حمله بوده را این چنین به چالش کشید: «من مجددا به شما تاکید می‌کنم: ارتش سوریه از این نوع تسلیحات استفاده نکرده، قبل از این نکرده و در آینده هم نخواهد کرد — نه تنها علیه مردم خودمان بلکه حتی علیه تروریست‌هایی که با خمپاره‌هایشان به غیرنظامیان ما حمله می‌کنند».
اما این انکار، و همچنین تصریح روسیه به این که یک بمب به انبار سلاح‌های شیمیایی تحت کنترل شورشیان اصابت کرده بود سرسری به نظر می‌رسیدند و تقریبا بدون توجه به واقعیت‌هایی بودند که به گفته دولت‌های غربی به دست داشتن دولت سوریه اشاره می‌کند.
منتقدان رییس جمهور باراک اوباما، از جمله رییس جمهور ترامپ، می‌گویند که تصمیم او مبنی بر این که «خط قرمز» خود را در پی حملات [شیمیایی] سال ۲۰۱۳ اعمال نکند دولت اسد را متقاعد کرد که می‌تواند از عواقب هر اقدامی با مصونیت فرار کند و به همین دلیل تاکتیک‌های خشنش را علیه غیرنظامیان از آن زمان به طور دائم افزایش داده است. جهاد یزیجی، یک اقتصاددان متمایل به مخالفان می‌نویسد که از زمان آن «چراغ سبز، اسد می‌داند که حملات وسیع علیه غیرنظامیان با این که در کوتاه‌مدت هزینه‌ای بر دوش روابط عمومی است اما در بلندمدت یک دارایی سیاسی به حساب می‌آید.»
منتقدان می‌گویند که آن باور در پی اظهارات اخیر مقامات آمریکایی بر این که اکنون زمان پذیرفتن «واقعیت سیاسی» افتادن قدرت در دستان اسد است تقویت شد.
آقای یزیجی می‌نویسد که با نشان این که آن‌ها هیچ حدی برای تاکتیک‌هایی که به کار می‌برند قائل نیستند «رژیم ناتوانی و ضعف غرب را به جهانیان نشان می‌دهد.»
دکتر خلیل ۳۵ ساله شغلش را در یک بیمارستان دولتی در سال ۲۰۱۱ رها کرد. روزهای اول خیزش مردم سوریه بود، با تظاهرات عمدتا مسالمت‌آمیز که با سرکوب نیروهای امنیتی مواجه شد. او می‌گوید که به دلیل مداوای تظاهرکنندگان زخمی تهدید به دستگیری شده بود.
در سال ۲۰۱۵، ترکیبی از نیروهای شورشی مرتبط با القاعده و سایر گروه‌ها، که برخی از سوی ایالات متحده و هم‌پیمانان آن حمایت می‌شدند، نیروهای دولتی را از شهر ادلب پایتخت استان ادلب، بیرون راندند. دکتر خلیلی به مدیریت بهداشت استان رسید. در آن زمان بود که شهر تبدیل به هدف بمباران شد و دولت روسیه آمریکایی‌ها را به پشتیبانی از گروهی که در آن زمان النصره خوانده می‌شد متهم کرد.
دکتر خلیل می‌گوید «ما می‌دانیم که در این دام القاعده گرفتار شده‌ایم. اما از ۲٫۲ میلیون نفر که در ادلب زندگی می‌کنند چند نفر جنگجوی القاعده هستند؟ شما نمی‌توانید دو میلیون نفر را به خاطر آن‌ها بکشید.»
سقوط ادلب به یک نقطه عطف دیگر منتهی شد: ورود تمام عیار روسیه به درگیری و افزودن به قدرت آتش دولت سوریه. روسیه گفت که برای مبارزه با دولت اسلامی وارد می‌شود، اما بیشتر تهاجم‌هایش را در جاهایی در غرب، مانند ادلب، هدایت کرد که شورشیان رقیب تهدید فوری‌تری برای نیروهای دولتی محسوب می‌شدند.
حملات با گاز کلر ادامه پیدا کرد؛ بازرسان سازمان منع سلاح‌های شیمیایی و سازمان ملل متحد به این نتیجه رسیدند که دولت حداقل سه حمله را در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ صورت داده که همگی واکنش بین المللی ناچیزی دریافت کردند.
جمعیت ادلب با رسیدن شورشیان و غیرنظامیان آمده از مناطقی که دوباره به دست نیروهای اسد و متحدانش افتاده‌اند، افزایش پیدا کرد.
پس از این که آقای ترامپ به ریاست جمهوری رسید و اعلام کرد که تمایل دارد تا با روسیه و شاید حتی با اسد بر علیه دولت اسلامی کار کند، این انتظار که جامعه بین المللی مشروعیت‌بخشی مجدد آقای اسد را می‌پذیرد افزایش پیدا کرد. و در هفته گذشته بیانیه‌های رکس تیلرسون وزیر خارجه و نیکی هیلی سفیر آمریکا به سازمان ملل صادر شد که عملا نشان می‌دادند که ممکن است واشنگتن بپذیرد که آقای اسد بر سر قدرت باقی بماند.
روز دوشنبه مقام‌های غربی در حال جمع شدن در بروکسل بودند تا پرداخت میلیاردها دلار کمک مالی را به دولت اسد جهت بازسازی ارزیابی کنند، و در همان حال مخالفان حکومت نگران بودند که غربی‌ها از درخواست انتقال سیاسی به عنوان پیش‌شرط دست بردارند.
پنجشنبه که رسید مقام‌های نظامی آمریکا در حال رایزنی درباره یک حمله نظامی محتمل به سوریه بودند و آقای تیلرسون می‌گفت که «هیچ نقشی» برای آقای اسد در آینده سوریه وجود ندارد. و سپس روز پنجشنبه – قبل از سپیده دم جمعه در سوریه – آقای ترامپ دستور حمله به پایگاه هوایی الشعیرات را، که به گفته او حمله شیمیایی از آن مبدا صورت گرفت، صادر کرد.
شاهدان چگونگی روی دادن حمله روز سه‌شنبه را توصیف کرده‌اند. صبح آن روز، شبکه‌ای از دیدبان‌ها، مطابق معمول در حال رهگیری آسمان بودند تا به ساکنان و امدادگران نسبت به حملات هوایی احتمالی هشدار بدهند. آن‌ها هواپیمای سوری را دیدند و هشدارها را از طرق بی‌سیم ارسال کردند.
سپس دیده شد که هواپیمای سوخوی Su-22 در حال گشت‌زنی بر فراز خان شیخون در ساعت ۶:۴۷ بامداد بود و دوباره در ۶:۵۱ بامداد. یکی از آن دیده‌بان‌ها بر اساس تجربه طولانی گمان داشت که ممکن است هواپیماها حامل بمب‌های شیمیایی باشند.
او هشدار داد «بچه‌ها، به مردم بگویید که ماسک بزنند». شاهدان زمان حمله را اندکی قبل از ۷ صبح می‌دانند. ویدیویی از آن محل و در آن زمان برخاستن بلند دود در سه نقطه و یک ابر کوچکتر دود را نشان می‌دهد.
دکتر خلیل می‌گوید که او و همسرش در حال نوشیدن قهوه در خانه در ساعت ۸ صبح بودند که او یک تماس تلفنی دریافت کرد و با شتاب به بیمارستان مرکزی ادلب رفت. او در آنجا ۶۰ بیمار را یافت که بخش‌های بیمارستان را پر کرده بودند. بینی او شروع به خارش کرد که حدس می‌زند به خاطر مواد سمی بود. در خان شیخون حملاتی جدید یک بیمارستان و یک مرکز امداد شهری را هدف قرار دادند.
در نقاط مختلف استان، پزشکان نشانه‌هایی را مشاهده کردند که شبیه نشانه‌های مسمومیت با گاز سارین بود. برخی از افراد آواره شده که در سال‌های اخیر در ادلب ساکن شدند اهل حومه دمشق هستند، جایی که در سال ۲۰۱۳ توسط گاز سارین مورد حمله قرار گرفته بود.
معاذ الشامی یک فعال رسانه‌ای اهل نزدیکی‌های دمشق برای مدت دو ماه بر اثر حملات ۲۰۱۳ بیمار شده بود. او که اکنون در ادلب زندگی می‌کند دچار همان استفراغ‌ها و مشکلات تنفسی‌ای شد که از آن روز به خاطر دارد. صدای او از پشت تلفن پس از دو روز همچنان گرفته و خش‌دار بود.»
منبع: نیویورک تایمز، ۶ آوریل ۲۰۱۷ https://goo.gl/ZcnFT3
گزارش جنگ در سوریه و عراق 