آنالیز بیانیه سپاه پاسداران پیرامون حمله به دیرالزور سوریه: «بیمارستان، آمبولانس و مدرسه» اهداف حمله با موشک بالستیک به منطقه مسکونی شهری
سپاه قدس سپاه پاسداران بعد از قریب ۴۸ ساعت گزارشی از ماحصل حمله موشکی به استان دیرالزور سوریه در ۱۸ ژوئن منتشر کرد. در این بیانیه که ظهر دیروز توسط رسانههای وابسته به سپاه پاسداران منتشر شد، (و ساعتی پس از انتشار از خروجی خبرگزاریها برداشته شد) این نیرو به جزئیات حمله موشکی اخیر پرداخته است.(http://archive.is/dW7H2 نسخه فریز شده در خبرآنلاین/ در کانال روزنامه دولتی ایران: https://goo.gl/uUsz3E )
محتوای اعلامیه صادرهی سپاه قدس از منظر مکان حملات، تائید همان گزارشهای ساعات اولیه پس از هدف گرفتن شهر المیادین در استان دیرالزور است که پیشتر در صفحه گزارش جنگ منتشر شده بود: ساختمان پست و محله الرشاده در جنوب که مدرسه در آن قرار دارد (https://goo.gl/5tzEbU) و سپس دو روز پس از حمله در رسانههای محلی دیرالزور بازتاب یافته بود (ساختمان بیمارستان https://goo.gl/hQ225W). در بیانیه دو مکان دیگر نیز قید شده است («موحسن و مستودعات») که به نظر میرسد به دلایلی که در پی خواهند آمد، همان موشکهای سقوط کرده در حد فاصل روستای محکان و روستای القوریه در شرق المیادین هستند که به هدف اصابت نکردهاند. باید اشاره کرد که منابع اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل نیز که به دلایل دفاعی خود، موشکهای میانبرد و دوربرد ایران را زیر نظر دارند اعلام کردهاند از ۶ موشک پرتاب شده ۱ موشک به هدف و ۱ موشک نزدیک به هدف برخورده کرده است و ۴ موشک مابقی در میانهی راه سقوط کردهاند( https://goo.gl/a5G7SM )
حمله به ساختمان مدرسه
در بیانیه آمده است: «مقر تجمع داعش ( ساختمان یک مدرسه سابق ) در شهر المیادین واقع در شرق دیرالزور یکی دیگر از نقاط مهم داعش بود که مورد اصابت موشک قرار گرفته که برابر اخبار واصله از عوامل خبری تعداد ۲۷ نفر از عناصر داعش به هلاکت رسیدند»
در حالی که ائتلاف ایران-اسد-روسیه بارها پیش از این مدارس را تحت عنوان «مقر فرماندهی گروههای تروریستی» بمباران کردهاند، باید دانست که بسیاری از مدرسهها در سالهای اخیر جنگ داخلی سوریه بدل به محل اسکان خانوادههای آوارگان شدهاند. همین هفته پیش بود که بمباران مدرسه طفس در درعا که ۱۰ تن از آوارگان عتمان را کشت( https://goo.gl/1hHdS4 )، یا اصابت موشک به مدرسه عبدالجبار میادین که جان ۴ آواره را گرفت.( https://goo.gl/uJGmEy )
مضاف بر آنکه مدرسه الرشاده پیش از این نیز چندین بار هدف قرار گرفته است ( نگاه کنید به فیلم پس از بمباران هوائی مدرسه در می ۲۰۱۳ توسط ارتش سوریه https://goo.gl/S3kjyx ) با این حال تصاویر هوائی نشان میدهند موشک سپاه پاسداران علیرغم هدفگیری نتوانسته است ساختمان را مورد اصابت دقیق قرار دهد و به پشت محوطه حیاط برخورد کرده است.
باید گفت به دلیل آغاز عملیات تصرف رقه، بسیاری از خانوادههای غیرنظامیان از شهر و اطراف ناحیه به سمت شرق مهاجرت کردهاند و به همین دلیل المیادین با ازدیاد آوارگان روبروست که بسیاری از آنان در مدارس اسکان دارند. حملات موشکی ایران به شهر میادین در دیرالزور بنا بر گزارش رسانههای محلی مخالف داعش از درون شهر اکنون باعث موج آوارگی غیرنظامیان از ترس حملات مجدد با موشک اسکاد به مناطق مسکونی شده است. ( https://goo.gl/tsyVGc )
ادعاها و اسامی کشتهشدگان داعش طی حمله
تا کنون رسانههای مرتبط با داعش خبری از اینکه فردی مرتبط با این گروه در جریان حمله کشته شده باشد منتشر نکردهاند. از آن سو هیچکدام از ۸ رسانه محلی مخالف اسد-مخالف داعش که چندین سال است به صورت روزانه از درون شهر گزارش میکنند( رسانههای: دیرالزور۲۴، فرات بوست، المیادین الیوم، تنسیقیه بقرص، مدینة المیادین، صوت الشرقیة، مرصد العدالة دیرالزور و ميادين الحبيبة) خبری از تلفات داعش طی این حمله ندادهاند. نیاز به یادآوری نیست که این رسانهها بارها پس از هدف قرار داده شدن افراد یا تجمعات واقعی داعش فیلم هجوم آمبولانسها به مکان حادثه و خبر و شمار آسیب دیدگان را از درمانگاههای میدانی شهر مخابره کردهاند با این حال در مورد اخیر هرکدام مستقلا تنها آسیب مادی را گزارش کردهاند. منبع تمامی اسامی منتشره از «کشتهشدگان داعشی» تا کنون سپاه پاسداران و حزبالله لبنان بوده است.
در حالی که تقریبا یک روز پیش از انتشار بیانیه سپاه، سخنگوی این نیرو سردار رمضان شریف نام قطعی یک عضو کشته شدهی داعش طی حمله را نتوانسته بود ببرد( https://goo.gl/phU7mc ) به ناگاه دو جین اسامی که پیشینهای از آنان در منابع مرتبط با داعش به چشم نمیخورد در لیست ظاهر شدهاند. در حقیقت بهنظر میرسد گفتهی نخستین سخنگوی سپاه که «هنوز نمیدانیم چه کسانی کشته شدهاند، ولی هلاکت فرمانده سعودیالاصل داعش محرز شده است» نشان میدهد که چه نوع جنگ تبلیغاتی در نزاع نیابتی میان ایران و عربستان در جریان است.
اسامی منتسب به «داعشیان کشته شده» نظیر «ابوزبیر چینی» و «ابوخوله تونسی» و نظایر آن که درون بیانیه سپاه ریخته شدهاند بیش از آنکه نشانی از حقیقت داشته باشند، تاکتیکی مسبوق به سابقه را نمایش میدهند که پیش از این در سالهای جنگ داخلی سوریه بارها توسط رسانههای وابسته به ائتلاف ایران-اسد-روسیه آزموده شده است. درحالیکه کلاهسفیدها اجساد غیرنظامیان را از زیرآوار بمبارانها بیرون میکشیدند، آن رسانهها مشغول پر کردن صفحات خود با نامهای بیاساس «داعشی» بودند تا بمبارانها را موجه جلوه دهند؛ با بهرهگیری از ناآگاهی عمومی مخاطبان و این حقیقت که کسی به دنبال شناسایی نام آنان نخواهد رفت.
نمونهی بارز استفاده از چنین تاکتیکی، حرکت بشار جعفری نماینده دولت سوریه در سازمان ملل در دسامبر ۲۰۱۶ بود. به هنگامی که حلب زیر بمباران زمینی و هوائی قرار داشت و توجهها به جنایات جنگی جلب شده بود، وی در برابر خبرنگاران در سازمان ملل حاضر شد و چندین دقیقه از وقت خود را صرف خواندن لیستی از اسامی «تروریستهای خارجی» همچون نامهای بالا کرد که به ادعای او ارتش سوریه آنان را در جریان تصرف حلب دستگیر کرده بود. ( https://goo.gl/fN8kB5 ) هفت ماه انتظار برای آنکه ارتش سوریه بالاخره اسناد و تصاویر آنان را منتشر کند تا کنون بیحاصل بوده است.
از آن سو باید گفت اسامی منتشره توسط شبکه المیادین وابسته به حزبالله لبنان که به عنوان داعشیان کشتهشده طی حمله ایران اعلام شده است ( https://goo.gl/7fvQLa ) به نظر اسامی آرشیوی است نظیر ابوعاصم الليبي که در واقع یک بمبگذار انتحاری داعش بود که در ژوئن ۳ سال پیش خود را در نزدیکی ایست بازرسی روستای الحراکی در استان حمص منفجر کرد. ( https://goo.gl/kgiZGr )
سخن گفتن از دیگر نامهای مطرح شده و بررسی آنان بحث را به درازا میکشاند، تنها برای نمونه باید اشاره کرد آنچه پیشتر تلویزیون و رسانههای رسمی ایران از کشته شدن داماد ابوبکر بغدادی در جریان حمله سپاه اعلام کردند( https://goo.gl/9f7k8h ) تبلیغاتی جنگی است که قبل از این دستکم دوبار توسط مقامات عراق در سالهای اخیر آزموده شده است؛ یک بار اعلام خبر مرگ داماد بغدادی به نام توفیق الهیتی توسط ارتش این کشور و دیگر بار اعلام کشته شدن فردی تحت عنوان ابوطه العزاوی داماد بغدادی توسط مقامی محلی در الحویجه.
حمله به بیمارستان
در بیانیه آمده است: «ساختمان بیمارستان نظامی و الشرعیات داعش جنب ساختمان پست و تلگراف شهر المیادین، دیگر نقطه ای بود که مورد هدف دقیق موشک قرار گرفته که ضمن انهدام سه دستگاه خودرو از نوع ون و آمبولانس، تعداد ۱۷ نفر به هلاکت رسیده[اند].که اسامی تعدادی از آنها بشریح ذیل می باشد.۱ – محمد مهدی الشیخاوی ملقب به ابوبکر مهاجر – اهل تونس۲ – فاخر فرح ملقب به ابوخوله – اهل تونس…»
آنچه در بیانیه سپاه پاسداران از آن با عنوان بیمارستان نظامی نام برده شده، بیمارستان نوری سعید ملقب به بیمارستان اندلس است که در جنب ساختمان اداره پست قرار دارد(که به عنوان مرکز اداری زکات داعش از آن استفاده میشده است). موشک همانطور که در تصاویر گرفته شده توسط پهپاد مشخص است به کنج محوطه پشت کلینیک بیمارستان در گوشهی زمین خالی اصابت کرده است. در همان دقایق اولیه پس از حمله، این انفجار توسط فعالان محلی المیادین گزارش شد با این تفاوت که آنان با توجه به حمله روز گذشته ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا را مسئول آن میدانستند( https://goo.gl/NF8n9G ) و پارهای از سردرگمی محصول این رخداد بود. با مطابقت تصاویر هوائی منتشره از سوی سپاه پاسداران و مکان اداره پست روی نقشه (که در مطلب قبل آمد) میتوان رخدادها را از یکدیگر تفکیک کرد و دریافت که انفجار حاصل موشک ایرانی بوده است. بیانیه شرح عملیات روزانهی نیروهای ائتلاف در ۱۸ ژوئن نیز نشان میدهد که دو حمله هوائی آنان (در حومه ابوکمال و دیرالزور که میتواند با مکان حمله موشکی سپاه همپوشانی داشته باشد) شامل حمله به ساختمان نبوده است (دو هدف ائتلاف: دستگاه تقطیر نفت و سیستم کنترل لولهای سر چاه نفت https://goo.gl/trkaUv )
حمله به انبار مرکزی سلاح و مهمات داعش
در بیانیه آمده است:«انبار مرکزی سلاح و مهمات اصلی داعش به نام مستودعات عیاش: علاوه بر انهدام سلاح ومهمات داعش، تعداد ۴ دستگاه تانک و پی ام پی ،دودستگاه خودروی انتحاری و تعداد زیادی موشک های دوربرد منهدم گردید.»
محل مستودعات عیاش در حقیقت نه انبار مرکزی سلاح و مهمات اصلی داعش، که مرکز عظیم مهمات ارتش سوریه بود که یکسال و نیم پیش در جریان حمله این گروه به مقر تیپ ۱۳۷ ارتش و ۱۰۴ گارد بعث در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۶ به دست داعش افتاد و تخلیه شد. آن واقعه بزرگترین غارت سلاح و مهمات جنگ داخلی سوریه تا کنون به شمار میرود و تخمین از روی تصاویر منتشره بعد از سقوط این محل نشان میداد قریب ۲ میلیون فشنگ اسلحه سبک و نیمه سنگین، ۹ هزار نارنجک، ۱۵۰۰ گلولهی توپ، ۹۰ موشک ضد تانک، ۴۰ نفربر و زرهی و ۷ موشک زمین به هوا در آن مقطع زمانی به دست داعش افتاد.( تصاویر: https://goo.gl/EdBiVE ) از آن پس این محل هر از گاه توسط جنگندههای ارتش سوریه در جستجوی شبهنظامیان داعش هدف قرار گرفته است. در نتیجه انبار مرکزی سلاح و مهمات داعش صحت ندارد.
جمعبندی
در مجموع با نگاهی به گزارش و تطبیق آن با اطلاعات پیشین از وضعیت جنگی در دیرالزور و اخبار منتشره توسط فعالان رسانهای محلی و حاضر در شهر به همراه کانالهای خبری مرتبط با داعش، میتوان مشاهده کرد که در گزارش سپاه پاسداران به جز اسامی مکان حملات، تقریبا هرآنچه اطلاعات جانبی پیرامون اهداف و توضیح درباره حجم خسارت و تلفات آورده شده است، مغلوط و کذب بوده و با توسل به عدم آشنائی مخاطبان و پیش رفتن تا سر حد جعل اسامی برای اثبات کارا بودن حمله، سطح نازلی از پروپگاند جنگی ارائه شده است که حتی با درنظر گرفتن استانداردهای سپاه پاسداران نیز ضعیف ردهبندی میشود.
از آن سو گرچه ایران چنان از عدم واکنش جدی جهانی و «منطقه کشتار آزاد» بودن سوریه اطمینان خاطر دارد که منطقه مسکونی شهری را در این کشور با موشکهای بالستیک هدف میگیرد و فیلم آن را نیز منتشر میکند(موشکهایی که به دلیل حجم عظیم تخریب مختص پادگانها و تاسیسات نظامی در فضای باز طراحی شدهاند و نباید در محیط شهری به کار روند)، با این حال صحبت از بمباران مدرسه، بیمارستان و آمبولانس در بیانیهی رسمی پس از حمله نخستین نشان میدهد که چگونه تخطی آشکار از قوانین بینالمللی جنگی برای این نیرو امری روزمره تلقی شده و بیان میکند هدفگیری مراکز درمانی که نقطه اوج آن در جریان حمله به حلب شرقی مشاهده شد، نه یک حادثهی اتفاقی، که یک استراتژی تهاجمی برای این نیرو به شمار میرود.